عفونت‌های ریوی بیماری‌هایی هستند که می‌توانند به دلایل زیادی رخ دهند و دستگاه تنفسی تحتانی را نگران کنند. علت اصلی این عفونت‌ها میزان تکثیر ویروس‌ها و باکتری‌ها در ریه‌ است. بیماری‌های ریوی که معمولاً پس از آنفولانزا و بیماری‌های عفونی مشابه ایجاد می‌شوند، می‌توانند در افرادی که مقاومت بدن ضعیفی دارند، مشکلات جدی ایجاد کنند؛ بنابراین استفاده از روش‌های تشخیص و درمان صحیح برای عفونت ریه از اهمیت بالایی برخوردار است.

عفونت ریه چیست؟

عفونت‌های ریه بیماری‌هایی هستند که با باکتری‌ها و ویروس‌های مختلف در ریه‌ها جمع شده و مشکلاتی را ایجاد می‌کنند. این مسئله می‌تواند منجر به عوارض جدی‌تری در کودکان و افراد مسن با سیستم ایمنی ضعیف شود. برخی از بیماران به دلیل التهاب ریه دچار مشکلات تنفسی می‌شوند. در موارد غیر شدید، علائم بیماری بسیار دیر ظاهر می‌شود و معمولاً باعث سرفه و درد قفسه سینه می‌شود. با این حال، ممکن است در بیماران مسن شدیدتر باشد و در چنین مواردی برای درمان نیاز به بستری‌شدن در بیمارستان باشد.

عفونت‌های ریوی به طور کلی به ۳ نوع تقسیم می‌شوند. این انواع به شرح زیرهستند :

برونشیت حاد: برونشیت حاد ناشی از باکتری‌ها یا ویروس‌ها توسط میکروارگانیسم‌هایی ایجاد می‌شود که باعث آنفولانزا می‌شوند. این باعث التهاب در لوله‌های برونش می‌شود که فرایند انتقال هوا در ریه‌ها را کاهش می‌دهد.

برونشیولیت: عفونتی است که در برونشیولیت، یکی از کوچکترین کانال‌هایی که هوا را به ریه‌ها می‌رساند، ایجاد می‌شود. این عفونت معمولا در نوزادان و کودکان خردسال دیده می‌شود. اگرچه می‌تواند به خودی خود بهبود یابد، اما زمانی که علائم جدی مانند تنگی نفس ایجاد می‌کند باید به دنبال دارو بود.

ذات‌الریه: پنومونی یا ذات الریه ناشی از ویروس‌ها، باکتری‌ها یا عفونت‌های مختلف، التهاب کیسه‌های ریه است. التهاب باعث تشکیل مایع اضافی در ریه‌ها می‌شود و مشکلات مختلفی در انتقال اکسیژن ایجاد می‌کند. در نتیجه، ممکن است به دلیل کمبود اکسیژن در بسیاری از بافت‌ها و اندام‌ها، عملکرد خود را از دست بدهند.

علائم عفونت ریه چیست؟

شایع‌ترین علائم عفونت ریه عبارت‌اند از:

• ضعف
• تب شدید
• تعریق
• بی‌اشتهایی
• مشکل در تنفس
• سرفه‌های مداوم
• درد قفسه سینه همراه با سرفه
• بی‌نظمی در ریتم قلب
• ترشح خلط
• دردهای مفصلی و عضلانی

بیمارانی که یک یا چند مورد از علائم فوق را دارند باید بلافاصله با پزشک متخصص مشورت کنند. با معاینات می‌توان به منشأ مشکل پی برد و درمان مناسب را به‌موقع انجام داد.

تشخیص و درمان

برای درک موارد عفونت ریه باید معاینات و آزمایشات مختلفی انجام شود. علاوه بر اشعه ایکس، آزمایش تنفس و نمونه خون به درک کامل بیماری کمک می‌کند. پس از تشخیص، درمان همزمان شروع می‌شود. درمان اولیه آنتی‌بیوتیک درمانی است. اگر عفونت در موارد منشأ باکتریایی رخ‌داده باشد، درمان بدون آنتی‌بیوتیک امکان‌پذیر نیست و آنتی‌بیوتیک‌ها به دوز و روش توصیه شده توسط پزشک استفاده می‌شود. همچنین استفاده منظم از آن مهم است. ممکن است به بیماران پیشرفته نیاز به سرم داده شود که در این صورت آنتی‌بیوتیک درمانی نیز به‌صورت داخل وریدی تجویز می‌شود.

بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی باید با اتصال به پشتیبانی اکسیژن درمان شوند. به طور کلی، روند بهبود عفونت ریه بسته به میزان مقاومت بدن فرد و وضعیت سلامت عمومی متفاوت است.

جدای از این، به دست آوردن عادات تغذیه‌ای متعادل و داشتن شرایط زندگی سالم، روند درمان را از نزدیک تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در برخی موارد، بیمار به‌راحتی بهبود می‌یابد، در حالی که در برخی بیماران علائم به‌مرور زمان عود می‌کنند. دلایل چنین مواردی عبارت‌اند از:

• اعتیاد به الکل و سیگار
• رژیم غذایی نامتعادل و ناسالم
• غذاهای چرب و بسته‌بندی‌شده را بیش از حد مصرف نکنید.
• استفاده نامنظم از آنتی‌بیوتیک‌ها
• بیماری‌های مزمن
• سن بالا
• استراحت کمی
• سیستم ایمنی ضعیف
• شرایط بد بهداشتی

برای درمان مؤثرتر در روند بهبودی، بهبود شرایط زندگی و درنظرگرفتن توصیه‌های پزشک ضروری است. ترک عادت‌های مضر، نوشیدن آب کافی و رژیم غذایی متعادل از جمله این توصیه‌ها هستند. علاوه بر این، ورزش منظم و مراقبت از سلامتی خود نیز به بهبود موارد در مدت‌زمان کوتاهی کمک می‌کند.

عفونت ریه چقدر طول می‌کشد؟

برای تشخیص عفونت ریه، علائم، یافته‌های معاینه و  عکس رادیولوژی قفسه سینه کافی است. بیماران بالای ۶۵ سال یا مبتلا به COPD، نارسایی قلبی، دیابت، بیماری مزمن کلیوی، بیماری مزمن ریوی، یافته‌های غیر تنفسی مانند تب، خستگی، بی‌اشتهایی، میالژی و گیجی باید برای بررسی عفونت ریه هدایت شوند. در نتیجه، یافته اصلی بالینی است. این یافته‌ها ممکن است با یافته‌های معاینه ریه ترکیب شوند. ظهور یا کاهش صداهای مختلف ریه در ریه می‌تواند نمونه‌ای از این موضوع باشد.

 مهم‌ترین معیار تشخیصی، تشخیص پری ریه از طریق رادیولوژی است. حتی اگر هیچ یافته معمولی مانند سرفه در گروه‌های در معرض خطر وجود نداشته باشد، عفونت ریه قطعاً باید بررسی شود. مدت‌زمان عفونت بسته به بیماری‌های زمینه‌ای متفاوت است. موارد خفیف در عرض ۳-۵ روز بهبودی نشان می‌دهد. اگر عفونت ریه پیشرفت کرده باشد، ممکن است به یک پروسه ۱۰ روزه نیاز باشد. در موارد به‌اصطلاح غیرمعمول، ممکن است تا ۱۵ روز یا حتی تا ۳ هفته تغییر کند. در صورت وجود آبسه، دوره نقاهت می‌تواند تا ۶ هفته باشد.

پیشرفت عفونت ریه چگونه درمان می‌شود؟

پیشرفت عفونت ریه به این معنی است که فرد نمی‌تواند نفس بکشد. این وضعیتی است که در آن اکسیژن نمی‌تواند وارد بدن شود. اگر عفونت پیشرفت کند، گاز اکسیژن که دلیل زنده‌ماندن فرد است، نمی‌تواند وارد بدن شود و از طریق ریه‌ها وارد خون ما می‌شود، در صورت عفونت نمی‌تواند عبور کند. در غیاب اکسیژن، تولید انرژی متوقف یا کند می‌شود، به این معنی که فرد در درازمدت در اثر خفگی می‌میرد. هورمون‌های موجود در بدن که با خود عفونت و عفونت پیش‌رونده مبارزه می‌کنند، در صورتی که مورد با درمان آنتی‌بیوتیکی قابل‌درمان نباشد، خود اندام‌ها را نیز از بین می‌برند.

مهم‌ترین درمان عفونت ریه، درمان آنتی‌بیوتیکی است که علیه عامل آن انجام می‌شود. برای این منظور، به ویژه در مکان‌هایی که عوامل خطر، عفونت‌های راه هوایی فوقانی و هوای آلوده هستند، رژیم غذایی ناسالم نباید در معرض خطر قرار گیرد. مهم است که هوای آلوده تنفس نکنید. باید به بهداشت دست‌ها، پیشگیری از عفونت‌های دهان و بینی و واکسیناسیون توجه شود. تشخیص و درمان به‌موقع زندگی را نجات می‌دهد. برای بهترین نتیجه، درمان عفونت ریه باید ظرف ۴-۸ ساعت شروع شود. درمان آنتی‌بیوتیکی با درنظرگرفتن شرایط احتمالی از لحظه تشخیص شروع می‌شود. سپس با توجه به نمونه‌های خلط و خون‌گرفته شده، آنتی‌بیوتیک مناسب و باکتری، ویروس یا قارچ مناسب به بیمار داده می‌شود. مهم‌ترین نکته در اینجا شروع زودهنگام درمان آنتی‌بیوتیکی است.