اسپری تنفسی سروفلو در برخی موارد توسط متخصص ریه برای بیمار تجویز می‌شود. در چنین موقعیتی نحوه مصرف و دوز آن به بیمار توضیح داده می‌شود. اما اگر قصد کسب اطلاعات بیشتر در مورد اسپری تنفسی سروفلو و نحوه استفاده از آن را دارید، این بخش را با دقت مطالعه کنید تا درمورد اسپری تنفسی، عوارض جانبی و زمان اثربخشی آن توضیح دهیم.

اسپری تنفسی سروفلو چیست؟

سروفلو ( نام تجاری : سروفلو اینهالر ) یک نوع اسپری تنفسی است که برای درمان علائم عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت‌های ویروسی تنفسی استفاده می‌شود. داروی فعال در اسپری سروفلو، فلوتیکازون پروپیونات است که به عنوان یک استروئید ضدالتهابی عمل می‌کند و التهاب در مجرای تنفسی را کاهش می‌دهد.

در واقع این اسپری تنفسی ترکیبی از دو دارو سالمترول و فلوتیکازون پروپیونات است که راه‌های هوایی را بازکرده و تنفس را آسان‌‎تر می‌کند. این دارو در درمان آسم (خس‌خس سینه و تنگی نفس) و اختلال انسداد مزمن ریه (اختلال ریوی که در آن جریان هوا به ریه‌ها مسدود می‌شود) استفاده می‌شود.

موارد مصرف

به‌طور کلی موارد مصرف اسپری سروفلو شامل موارد زیر می‌شود : 

• درمان آسم
• درمان بیماری انسداد مزمن ریوی

نحوه استفاده از اسپری تنفسی سروفلو 

داروی سروفلو استنشاقی است و باید به بیماران اطلاع داده شود که سروفلو باید به طور روزانه برای نتیجه بهتر استفاده شود، حتی اگر علامتی نداشته باشد. بیماران باید مرتباً توسط پزشک مورد ارزیابی مجدد قرار گیرند، به‌طوری‌که دوز مصرفی سروفلو دریافتی آنها در حد مطلوب باقی بماند و فقط با توصیه پزشک تغییر یابد. دوز مصرفی باید به کمترین دوزی که بتوان با آن علائم بیماری را کنترل کرد، تغییر پیدا کند. نکات زیر را رعایت کنید تا اسپری سروفلو را به‌درستی استفاده کنید:

1. ابتدا اسپری را به خوبی تکان دهید تا مطمئن شوید محتویات اسپری به طور یکنواخت مخلوط شده است.
2. سپس اسپری را به صورت عمودی بین انگشتان و شست نگه دارید و شست خود را روی پایه، زیر قطعه دهانی قرار دهید.
3. قبل از استنشاق ، باید تا جایی که راحت هستید نفس خود را بیرون دهید و سپس قطعه دهانی را در دهان و بین دندان‌های خود قرار داده و لب‌های خود را در اطراف آن بگذارید. توجه داشته باشید که نباید قطعه دهانی را گاز بگیرید . 
4.  بلافاصله پس از شروع تنفس از طریق دهان، باید بالای اسپری را محکم به سمت پایین فشار دهید تا دارو را آزاد شود 
5. سپس به طور پیوسته و عمیق نفس بکشید
6. در حالی که نفس خود را تا چند ثانیه حبس کرده‌اید ، باید اسپری را از دهان خود خارج کنید .
7. برای انجام استنشاق دوم، باید دستگاه استنشاقی را در حالت عمودی نگه دارید و قبل از تکرار مراحل ۳ تا ۵ حدود نیم دقیقه صبر کنند.

نکته مهم

بیماران نباید در مراحل ۳ تا ۵ عجله کنند. مهم است که بیماران دقیقاً قبل از استفاده از دستگاه تنفسی خود تا حد امکان به آرامی نفس بکشند. بیماران باید در چند نوبت اول جلوی آینه تمرین کنند. اگر متوجه شدند که مواد اسپری از بالای دستگاه تنفسی یا دو طرف دهانشان بیرون می‌آید، باید دوباره از مرحله ۳ شروع کنند. پس از استفاده از اسپری سروفلو، دهان خود را با آب بشوید تا بهداشت دهان را حفظ کنید.

توجه داشته باشید که این توضیحات عمومی هستند و بهتر است همیشه با دستورات پزشک خود هماهنگی باشید و راهنمایی‌های خاصی که برای شما تعیین شده است را دنبال کنید.

اسپری تنفسی سروفلو فقط برای بزرگسالان ۱۸ سال و بالاتر تجویز می شود و برای استفاده در کودکان، ۱۲ سال یا کمتر، یا نوجوانان، ۱۳ تا ۱۷ سال توصیه نمی‌شود.

دوزهای توصیه شده

بزرگسالان ۱۸ سال و بالاتر:

• دو بار استنشاق ۲۵ میکروگرم سالمترول و ۱۲۵ میکروگرم فلوتیکازون پروپیونات دو بار در روز.
• یا دو بار استنشاق ۲۵ میکروگرم سالمترول و ۲۵۰ میکروگرم فلوتیکازون پروپیونات دو بار در روز.

تمیزکردن  اسپری

نحوه تمیزکردن اسپری در بروشور اطلاعات آن به‌تفصیل آمده است؛ اما به طور کل دستگاه استنشاقی باید حداقل هفته‌ای یکبار تمیز شود:

• پوشش قطعه دهان را بردارید.
• قوطی را از محفظه پلاستیکی جدا نکنید.
• داخل و خارج دهانه و پوشش پلاستیکی را با یک‌پارچه یا دستمال خشک پاک کنید.
• پوشش دهنی را در جهت صحیح قرار دهید.

همچنین بخوانید: اسپری‌های تنگی نفس : انواع و کاربرد آن‌ها!

مقدار مصرف 

مقدار مصرف این اسپری توسط پزشک تعیین می شود اما به طور کلی دوز مصرفی اسپری سروفلو برای بیماران آسم و اسنداد مزمن ریوی ، مقدار دو پاف ، دو بار در روز  تعیین می گردد . 

شرایط نگهداری

این اسپری باید در دمای زیر ۳۰ درجه ، بصورت ایستاده ( دهانه اسپری رو به پایین ) نگهداری شود . پیشنهاد می شود بعد از مصرف ، دهانه اسپری را شستشو داده و درب آن را برای جلوگیری از آلوده شدن ببندید .

عوارض اسپری تنفسی سروفلو

عوارض جانبی که امکان دارد در اثر مصرف اسپری سروفلو تجربه کنید شامل موارد زیر است:

• حالت تهوع و استفراغ
• عفونت دستگاه تنفسی
• عفونت‌های قارچی در دهان، سردرد
• گرفتگی صدا
• گلودرد
• سرفه، درد اسکلتی – عضلانی (استخوان، ماهیچه یا مفاصل)
• افزایش ضربان قلب

 اگر چنین عوارضی را دارید، مصرف آن را قطع نکنید؛ بلکه با پزشک خود صحبت کنید تا عوارض شما را بررسی کند. برای جلوگیری از برخی عوارض مثل گلودرد و سرفه، می‌توانید دهان و گلو با آب بشورید یا دندان‌های خود را  مسواک بزنید. اگر باردار هستید یا به نوزاد خود شیر می‌دهید، قبل از مصرف اسپری سروفلو به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در صورت داشتن هر گونه بیماری کلیوی یا کبدی باید به پزشک خود اطلاع دهید تا پزشک دوز مناسب را برای شما تجویز کند.

موارد منع مصرف اسپری سروفلو

علاوه بر سن، سروفلو نباید برای درمان علائم حاد آسم استفاده شود. باید به بیماران توصیه شود که همیشه از دستگاه تنفسی خود برای تسکین حمله حاد آسم استفاده کنند. در صورت تشدید بیماری یا اگر آسم به طور قابل توجهی بدتر می‌شود، نباید سروفلو را شروع کرد.

عوارض جانبی و تشدیدهای جدی مرتبط با آسم ممکن است در طول درمان با سروفلو رخ دهد. باید از بیماران خواسته شود که درمان را ادامه دهند، اما اگر علائم آسم پس از شروع مصرف سروفلو کنترل نشده یا بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهند.

پس از کنترل علائم آسم، ممکن است نیاز به کاهش تدریجی دوز سروفلو باشد. در این شرایط کمترین دوز مؤثر سالمترول و فلوتیکازون پروپیونات باید استفاده شود. توجه داشته باشید که به دلیل خطر تشدید علائم، درمان با سروفلو نباید ناگهانی قطع شود. درمان باید تحت نظارت پزشک کم‌تر شود.

مانند سایر داروهای استنشاقی حاوی کورتیکواستروئیدها، سروفلو باید در بیماران مبتلا به سل ریوی فعال یا ساکن و عفونت‌های قارچی، ویروسی یا سایر بیماری های راه‌های هوایی بااحتیاط تجویز شود. در صورت لزوم، درمان مناسب باید به‌سرعت انجام شود.

به‌ندرت، سالمترول و فلوتیکازون پروپیونات ممکن است باعث آریتمی‌های قلبی مانند تاکی‌کاردی فوق بطنی، اکستراسیستول و فیبریلاسیون دهلیزی و کاهش گذرا خفیف در پتاسیم سرم در دوزهای درمانی بالا شوند. سالمترول و فلوتیکازون پروپیونات باید با احتیاط در بیماران مبتلا به اختلالات شدید قلبی عروقی یا اختلالات ریتم قلب و در بیماران مبتلا به دیابت قندی، تیروتوکسیکوز، هیپوکالمی اصلاح نشده یا بیمارانی که مستعد سطوح پایین پتاسیم سرم هستند استفاده شود.

تداخل دارویی اسپری تنفسی سروفلو هنگام مصرف با سایر داروها

از آنجایی که تشخیص تداخل دارویی سخت است و باید برای آن اجزای سازنده دارو بررسی شود، حتماً هنگام مراجعه به پزشک و قبل از تجویز وی، درمورد تمامی داروهای مصرفی خود، بیماری‌ها و حتی دم‌نوش‌هایی که میل می‌کنید به پزشک اطلاع دهید. اما به طور کلی مسدودکننده‌های بتا آدرنرژیک ممکن است اثر سالمترول را تضعیف کنند. در بیماران مبتلا به آسم باید از هر دو مسدودکننده بتا غیرانتخابی و انتخابی اجتناب شود، مگر اینکه دلایل قانع‌کننده‌ای برای استفاده از آنها وجود داشته باشد.  همچنین مصرف همزمان سایر محصولات دارویی حاوی β آدرنرژیک می‌تواند اثر افزایشی بالقوه داشته باشد.

همچنین از تجویز همزمان کتوکونازول باید اجتناب شود، مگر اینکه فواید آن بر خطر بالقوه افزایش عوارض جانبی سیستمیک درمان با سالمترول غلبه کند. احتمالاً خطر مشابهی از تداخل با سایر مهارکننده‌های قوی CYP3A4 (مانند ایتراکونازول، تلیترومایسین، ریتوناویر) وجود دارد.

چه زمانی نتیجه اسپری سروفلو مشخص می‌شود؟

اثر این دارو ممکن است پس از چند روز محسوس باشد؛ اما تنها پس از چند هفته به حداکثر خود می‌رسد. برای اثربخشی این دارو باید به طور منظم استفاده شود، بنابراین حتی اگر هیچ علامتی ندارید مصرف آن را ادامه دهید اگر مصرف آن را متوقف کنید، آسم و اختلال انسداد مزمن ریه (COPD) ممکن است بدتر شوند. نباید برای تسکین حملات ناگهانی آسم استفاده شود. اگر حمله آسم رخ داد، از اسپری تسکین‌دهنده سریع خود استفاده کنید. برای بهره‌مندی از مزایای این دارو، باید مطمئن شوید که تکنیک استنشاقی خود را به‌درستی انجام می‌دهید، در غیر این صورت، آن نیز کارساز نیست.