عوارض برونکوسکوپی در کودکان: نشانهها و راههای پیشگیری
برونکوسکوپی روش تشخیصی است به پزشک در معاینه مجاری هوایی و ریه ها کمک میکند. این روش معمولا توسط پزشک متخصص ریه انجام میشود. برونکوسکوپی عوارض و خطراتی نیز دارد که به راحتی قابل کنترل و درمان هستند. ما در ادامه مقاله به توضیح روشهای انجام برونکوسکوپی در کودکان و مراقبت های قبل و بعد این عمل خواهیم پرداخت.
برونکوسکوپی چیست؟
برونکوسکوپی نوعی آزمایش است که به پزشک در بررسی بافت نای کودک شما کمک میکند. حین این آزمایش پزشک میتواند با روش بیوپسی بخشی از بافت نای یا بخشی از ترشحات را به آزمایشگاه ارسال کند. به طور کلی از برونکوسکوپی برای تشخیص دلیل مشکلات تنگی نفس استفاده میشود؛ همچنین از این روش برای بررسی بهبودی بعد از جراحی نای یا ریهها نیز استفاده میشود.
آیا برونکوسکوپی در کودکان عوارض دارد؟
میتوان گفت به طور کلی آزمایش برونکوسکوپی روش بیخطری است؛ اما گاهی عوارض جزئی دیده میشوند که این عوارض شامل کاهش اکسیژن خون، سرفه، اسپاسم عضلانی نایژهها، انسداد راه هوایی، خونریزی، پنوموتوراکس، تب و عفونت است. کاهش اکسیژن خون میتواند نیاز به مانیتورینگ دقیقتر و در برخی موارد، تأمین اکسیژن اضافی داشته باشد. اسپاسم عضلانی نایژهها میتواند منجر به تنگی نفس شود و نیاز به درمان فوری داشته باشد. انسداد راه هوایی، هرچند نادر، میتواند خطرناک باشد و معمولاً نیازمند اقدامات سریع پزشکی است. خونریزی معمولاً خفیف است، اما در موارد شدیدتر امکان دارد نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد. پنوموتوراکس یا تجمع هوا در فضای پلور، یک عارضه جدی است که نیاز به درمان فوری دارد. همچنین، تب بعد از برونکوسکوپی عادی است و معمولاً با استفاده از داروی استامینوفن از بین میرود.
همچنین اگر طی برونکوسکوپی نیاز به بیوپسی باشد، امکان دارد کودک شما سرفه خونی را تجربه کند. این سرفهها تا ۷۲ ساعت بعد از آزمایش برونکوسکوپی عادی هستند. اگر کودک شما سرفههای خونی شدید به رنگ روشن یا لخته خونی داشت، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید. علاوه بر این، عفونت نیز یکی از عوارض احتمالی است که میتواند باعث تب و ناراحتی شود. در صورت بروز علائم عفونت مانند تب بالا، قرمزی یا تورم در محل برونکوسکوپی، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد. این اقدامات کمک میکنند تا هرگونه عوارض احتمالی به سرعت شناسایی و درمان شوند و کودک شما بتواند بهبودی کامل را تجربه کند.
همچنین درمورد انواع بیوپسی ریه بخوانید!
برونکوسکوپی کودکان چگونه انجام میشود؟
حین عمل برونکوسکوپی لوله کوچکی توسط پزشک وارد بینی و سپس ریه کودک میشود. با این روش پزشک میتواند شکل تارهای صوتی و نای را بررسی کند. همچنین امکان دارد پزشک آزمایش بیوپسی نیز برای بیمار تجویز کند. هنگام عمل برونکوسکوپی دستگاههایی وارد ریه میشوند؛ مانند ابزاری برای خارج کردن نمونه بیوپسی. همچنین از تکنیکهای خاصی برای برداشت نمونه بیوپسی استفاده میشود. برای افراد مبتلا به سرطان ریه، امکان دارد از برونکوسکود یا دستگاه اولتراسوند داخلی برای بررسی غدد لنفاوی در قفسه سینه استفاده شود. این عمل سونوگرافی اندوبرونشیال نام دارد که به پزشک برای تشخیص درمان درست کمک میکند. همچنین اندوبرونشیال برای تشخیص انواع سرطان که به اعضای دیگر گسترش یافتهاند استفاده میشود.
مراقبتهای پس از برونکوسکوپی کودکان
پس از عمل برونکوسکوپی پیشنهاد میشود که کودک استراحت کافی داشته باشد. همچنین احساس خواب آلودگی و بی حسی گلو بعد از عمل برونکوسکوپی رایج است. استفاده از کپسول اکسیژن پس از برونکوسکوپی لازم است. زمانی که بی حسی گلو از بین رفت خوردن غذا و نوشیدن آب ممکن میشود. زمان ترخیص از بیمارستان توسط پزشک تشخیص داده میشود.
برونکوسکوپی کودکان چقدر زمان میبرد؟
عمل برونکوسکوپی به طور کلی بین ۴ تا ۶ ساعت زمان میبرد؛ اما گاهی اوقات امکان دارد بیشتر زمان ببرد. آمادگی برای آزمایش ۱ ساعت زمان میبرد و خود عمل برونکوسکوپی بین ۱۵ تا ۹۰ دقیقه طول میکشد. بهبودی پس از عمل نیز بین ۱ تا ۳ ساعت زمان میبرد.
چرا برونکوسکوپی کودکان انجام میشود؟
معمولاً برونکوسکوپی برای تشخیص مشکلات ریه انجام میشود برای مثال زمانی که بیمار برای مدت طولانی سرفه داشته باشد. پزشک برونکوسکوپی را تجویز میکند. دلایل دیگری که منجر به انجام برونکوسکپی میشوند عبارتاند از:
- تشخیص مشکلات و عفونتهای ریه
- بیوپسی بافت ریه
- برداشتن مخاط، جسم خارجی یا انسداد مجاری هوایی توسط تومور
- قرار دادن لوله کوچکی در مجاری هوایی
- درمان خونریزی ریه
خطرات برونکوسکوپی در کودکان
خطرات برونکوسکوپی معمولاً خفیف هستند. این خطرات میتوانند جزو عوارض عمل برونکوسکوپی، داروهای آرام بخش یا بیحسکننده موضعی باشند. در ادامه مقاله این خطرات را به طور کامل توضیح میدهیم.
خونریزی
در صورتی در حین برونکوسکوپی خون ریزی رخ میدهد که بیوپسی انجام شود. به طور کلی این نوع از خونریزی جزئی و خفیف است و بدون نیاز به درمان از بین میرود.
پنوموتوراکس
در شرایط خاص حین برونکوسکوپی مجاری هوایی امکان دارد آسیب ببیند. اگر حین برونکوسکوپی ریه آسیب دیده و سوراخ شود هوا در فضای خالی دور ریه جمع شده و باعث فروپاشی ریه میشود که معمولاً این مشکل به راحتی درمان میشود.
تب
تب کردن کودک بعد از عمل برونکوسکوپی مورد رایجی است؛ اما همیشه تب نشانه عفونت نیست. معمولاً تب نیازی به درمان ندارد. با این حال برای کنترل تب میتوانید از داروهای تب بر مانند استامینوفن، ایبوپروفن و شیاف برای کودک خود استفاده کنید.
پیشگیری از عوارض برونکوسکوپی در کودکان
پیشگیری از عوارض برونکوسکوپی در کودکان به توجه دقیق و اقدامات پیشگیرانه قبل، حین و بعد از انجام این آزمایش بستگی دارد. در ادامه راهکارهای جامع برای پیشگیری از عوارض برونکوسکوپی در کودکان توضیح داده شده است:
-
ارزیابی کامل پزشکی: قبل از انجام برونکوسکوپی، کودک باید توسط پزشک متخصص بهطور کامل ارزیابی شود. این ارزیابی شامل بررسی سابقه پزشکی، آلرژیها و هرگونه بیماری مزمن است.
-
آمادگی مناسب: والدین باید از دستورالعملهای قبل از برونکوسکوپی پیروی کنند، که شامل ناشتا بودن کودک برای چند ساعت قبل از آزمایش است.
-
مشاوره با متخصص بیهوشی: اگر برونکوسکوپی نیاز به بیهوشی دارد، باید با متخصص بیهوشی مشورت شود تا داروی مناسب برای کودک انتخاب شود و هرگونه حساسیت یا واکنش دارویی مورد بررسی قرار گیرد.
-
مراقبتهای بعد از عمل: کودک باید تا زمان بهبودی کامل تحت نظارت دقیق باشد. این نظارتها شامل ارزیابی منظم علائم حیاتی و بررسی هرگونه علائم غیرعادی مانند تنگی نفس، خونریزی یا تب است.
-
مصرف داروها: داروهایی که توسط پزشک تجویز شدهاند باید بهموقع و بهدرستی مصرف شوند. این داروها شامل داروهای مسکن، آنتیبیوتیکها و داروهای ضدالتهاب هستند.
-
آگاهی از علائم هشدار دهنده: والدین باید از علائم هشدار دهنده مانند سرفه خونی شدید، تب بالا، درد شدید یا تنگی نفس آگاه باشند و در صورت بروز این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنند.
-
پیگیری پزشکی: مراجعات منظم به پزشک بعد از برونکوسکوپی برای بررسی روند بهبودی و اطمینان از عدم وجود عوارض ضروری است.
با رعایت این راهکارها و همکاری نزدیک با پزشک، میتوان از بسیاری از عوارض احتمالی برونکوسکوپی در کودکان پیشگیری کرد و روند بهبودی را تسهیل نمود.
کلام پایانی
میتوان گفت که برونکوسکوپی آزمایش کمخطری است؛ اما عوارض خفیفی وجود دارند که به راحتی قابل کنترل و درمان هستند. به خاطر داشته باشید که مراقبتهای قبل و بعد عمل برونکوسکوپی برای انجام درست این عمل و بهبودی پس از عمل برونکوسکوپی بسیار مهم هستند. اگر کودک شما هرکدام از علائم ذکر شده را تجربه کرد و اگر این علائم بیشتر از حد معمول طول کشیدند حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.