عفونت ریه در بارداری: علل، عوامل، پیشگیری، تشخیص و درمان! 

عفونت‌های بارداری، می‌توانند در طول دوره بارداری برای مادر و جنین عوارض جدی ایجاد کنند. این عفونت‌ها می‌توانند از طریق مسیرهای مختلفی به بدن مادر وارد شوند و تشخیص و درمان به موقع آن‌ها بسیار اهمیت دارد. در این مقاله، به تمام نکات مهم در مورد عفونت ریه بارداری می‌پردازیم، تا انت‌ها همراه ما باشید. 

عفونت ریه در بارداری چیست؟ 

عفونت ریه در بارداری، به معنای عفونت و التهاب ریه‌ها در زمان بارداری است. این عفونت می‌تواند به صورت عفونت ویروسی، باکتریایی و قارچی رخ دهد. زنان باردار به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی که در طول بارداری رخ می‌دهد، به عفونت‌های ریه‌ای حساس‌تر می‌شوند. در بارداری، سیستم ایمنی بدن تغییراتی را تجربه می‌کند که منجر به کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت‌های ریه‌ای می‌شود. همچنین، با پیشرفت بارداری، ریه‌ها فشار بیشتری را تحمل می‌کنند و حجم تنفسی نیز افزایش می‌یابد. این تغییرات باعث می‌شوند زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای عفونت ریه باشند. 

انواع

عفونت ریه در بارداری، به صورت مختلفی، بر اساس عامل عفونتی که موجب آن شده، دسته‌بندی می‌شود. انواع مختلف آن عبارت‌اند از: 

• عفونت ریه ویروسی: شامل عفونت‌هایی مانند: آنفلوانزا، کووید-۱۹ و… است. ویروس‌های تنفسی می‌توانند باعث التهاب ریه و عفونت در بارداری شوند. در صورت ابتلا به کووید-۱۹، بارداری نیز می‌تواند عوارض جدی داشته باشد. 
• عفونت ریه باکتریایی: برخی باکتری‌ها مانند عفونت برونشیت و عفونت پنومونی، می‌توانند در ریه‌ها عفونت ایجاد کنند. 
• عفونت ریه قارچی: عفونت‌های قارچی مانند کاندیدیازیس ریه، در ریه‌ها رشد می‌کنند و باعث ایجاد التهاب و عفونت در ریه می‌شوند. 

علل عفونت ریه در بارداری

عفونت ریه در بارداری، به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود، این دلایل عبارت‌اند از: 

• عفونت‌های تنفسی: عفونت‌های ویروسی و باکتریایی مانند: آنفلوانزا، سرماخوردگی، عفونت‌های تنفسی بالایی (مانند عفونت‌های حلق و بینی) و عفونت‌های تنفسی پایینی (مانند عفونت برونشیت و آتلکتازی ریه) می‌توانند عامل بروز عفونت ریه در دوران بارداری باشند. 
• عفونت‌های قارچی: برخی از عفونت‌های قارچی مانند کاندیدیازیس باعث ایجاد عفونت ریه در دوران بارداری می‌شوند. 
• عوامل خارجی: تماس با عوامل آلرژی‌زا یا تحریک‌کننده‌های تنفسی مانند: دود سیگار، آلودگی هوا و مواد شیمیایی ممکن است عفونت ریه را در بارداری به همراه داشته باشند. 
• ضعف سیستم ایمنی: سیستم ایمنی بدن زنان، در دوران بارداری کمی ضعیف می‌شود، که این وضعیت، آن‌ها را در برابر عفونت‌های ریه‌ای آسیب‌پذیر می‌کند. 

تغییرات فیزیولوژیکی: در طول بارداری، تغییراتی در ساختار و عملکرد ریه‌ها رخ می‌دهد. افزایش حجم ریه و فشار روی آن‌ها می‌تواند منجر به کاهش میزان هوای تنفسی و افزایش ریسک عفونت ریه شود. 

عوامل عفونت ریه در بارداری

عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد عفونت ریه در بارداری نقش داشته باشند. این عوامل عبارت‌اند از: 

• سیستم ایمنی ضعیف: در طول بارداری، سیستم ایمنی بدن زنان تغییراتی را تجربه می‌کند. این تغییرات ممکن است باعث کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت‌های ریه‌ای شود و زنان باردار به عفونت ریه حساس‌تر شوند. 
• تغییرات تنفسی: در دوران بارداری، تنفس زنان دچار تغییراتی مانند افزایش حجم تنفسی و نرخ تنفسی می‌شود. این تغییرات ممکن است باعث ایجاد فشار بر ریه‌ها شده و احتمال بروز عفونت در ریه‌ها را افزایش دهد. 
• عوامل آلرژیک: مواد آلرژی‌زا مانند: گرده گیاهان، هاگ‌ها و غبار می‌توانند عامل ایجاد عفونت ریه در بارداری باشند. 
• کمبود ویتامین D: کمبود ویتامین D در بارداری ممکن است باعث ضعف سیستم ایمنی شود و زنان را در برابر عفونت‌های ریه‌ای حساس‌تر کند. 
• عوامل زیست محیطی: تماس با دود سیگار، آلودگی هوا، مواد شیمیایی و غلظت بالای آلاینده‌ها در محیط ممکن است ریه‌ها را آسیب‌پذیرتر کرده و باعث ایجاد عفونت در ریه شوند. 
• عفونت‌های قبلی: در صورتی که زن باردار در گذشته عفونت ریه داشته باشد و به طور کامل بهبود پیدا نکند، ممکن است در دوران بارداری دوباره عفونت ریه را تجربه کند. 

عوارض عفونت ریه در بارداری

عفونت بارداری ممکن است عوارض جدی برای مادر و جنین داشته باشد. در صورت‌عدم تشخیص و درمان به موقع، ممکن است عفونت به سیستم تناسلی، مثانه، کلیه‌ها و حتی به جنین گسترش یابد. برخی از عوارض عفونت بارداری عبارتند از: 

• پاره شدن کیسه آب پیش از موعد
• ایجاد عفونت در مجرای ادراری
• افزایش خطر زایمان زودرس
• افزایش خطر عفونت پس از زایمان
• ایجاد عفونت در نوزاد پس از تولد

پیشگری

برای پیشگیری از عفونت ریه در بارداری، بهتر است اقدامتی را انجام داد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. اقدامات مهم برای جلوگیری از عفونت بارداری عبارت‌اند از: 

• واکسیناسیون: اطمینان حاصل کنید که واکسین‌های پیشنهاد شده برای عفونت‌های ریه مانند آنفلوانزا و کووید-۱۹ را دریافت کرده‌اید. 
• رعایت بهداشت: همواره دست‌های خود را با آب و صابون بشویید و از محلول ضدعفونی کننده دست‌ها همچون الکل یا ژل ضدعفونی کننده دست‌ها استفاده کنید. 
• اجتناب از تماس با افراد مبتلا: سعی کنید از تماس با افرادی که عفونت ریه دارند، خودداری کنید. اگر شخصی در خانه شما علائم عفونت ریه دارد، توصیه می‌شود او را به مکانی دیگر منتقل کنید و تماس خود را با او محدود کنید. 
• رعایت بهداشت تنفسی: در مواقعی که در معرض آلاینده‌های هوایی مانند غبار یا دود قرار دارید، از ماسک تنفسی استفاده کنید تا راه‌های تنفسی خود را محافظت کنید. 
• تقویت سیستم ایمنی: مراقبت از سلامت عمومی خود از طریق تغذیه مناسب، استراحت کافی، ورزش منظم و مدیریت استرس می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی شما کمک کند و در پیشگیری از عفونت ریه موثر باشد. 

تشخیص

تشخیص عفونت ریه در دوران بارداری ممکن است با توجه به علائم، ارزیابی بالینی و تست‌های تشخیصی متنوع، انجام شود. در ادامه، روش‌های تشخیص عفونت ریه در بارداری را بررسی می‌کنیم، این شیوه‌ها عبارت‌اند از: 

• ارزیابی بالینی: پزشک شما ممکن است با بررسی علائم و عوارضی که تجربه می‌کنید، ارزیابی بالینی انجام دهد. علائم مشترک عفونت ریه شامل تنگی نفس، سرفه، تب، درد در قفسه سینه و خستگی می‌شوند. 
• آزمایش خون: تست‌های خون مانند آزمایش CBC (تعداد کامل سلول‌های خون) و آنالیز CRP (پروتئین C-واکنش) می‌توانند نشانگرهای التهاب را در بدن شناسایی کنند. 
• پرتونگاری قفسه سینه: پرتونگاری قفسه سینه (X-ray یا CT scan) ممکن است برای تصویربرداری از ریه‌ها و تشخیص تغییراتی نظیر التهاب، عفونت یا سایر مشکلات ریه استفاده شوند. 
• آزمایش اسپیرومتری: این آزمایش برای اندازه‌گیری حجم و سرعت تنفس، قدرت ریه و عملکرد تنفسی استفاده می‌شود. این آزمایش، ممکن است در تشخیص عفونت ریه مورد استفاده قرار گیرد. 
• آزمایش بیوپسی: در شرایطی که تشخیص دقیق نیاز است، پزشک ممکن است برای بررسی نمونه بافت ریه، آزمایش بیوپسی را انجام دهد. این آزمایش ممکن است به ارزیابی دقیق‌تر علت عفونت ریه کمک کند. 

درمان عفونت ریه در بارداری

درمان عفونت ریه در بارداری بستگی به عامل عفونت، شدت علائم، و وضعیت بارداری مادر دارد. درمان‌های این عفونت عبارت‌اند از: 

• مصرف آنتی‌بیوتیک: در صورتی که عفونت باکتریایی ریه تشخیص داده شود، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز کند. مهم است که از آنتی‌بیوتیک‌هایی استفاده کنید که برای بارداری ایمن هستند و توسط پزشک تجویز شده اند. 
• آرام‌بخش‌ها و داروهای تسکین دهنده سرفه: در صورتی که سرفه شدید و خشک وجود دارد، پزشک ممکن است داروهای ضد سرفه یا آرام‌بخش‌ها را تجویز کند. اما باید توجه داشته باشید که برخی داروها برای بارداری ایمن نیستند، بنابراین حتماً با پزشک در مورد داروهایی که می‌توانید مصرف کنید، مشورت کنید. 
• استراحت و مراقبت در منزل: بستری شدن در بیمارستان برای درمان عفونت ریه در بارداری بسیار نادر است، مگر در موارد شدید. اما استراحت در منزل و مراقبت از خود بسیار مهم است. استراحت کافی به بدن کمک می‌کند تا با عفونت مبارزه کرده و بهبود پیدا کند. 
• مراقبت‌های شخصی: رعایت بهداشت، استفاده از ماسک و… در جلوگیری از گسترش عفونت به دیگران و بهبود سریعتر بیمار مؤثر است. 

کلام پایانی

عفونت بارداری می‌تواند با علائمی مانند تب، سرفه، سردرد، خارش و نفس کشیدن سخت همراه باشد. برخی از عفونت‌ها می‌توانند به جنین آسیب برسانند و در نتیجه درمان مناسب باید انجام شود. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های ایمن در بارداری و رعایت بهداشت شخصی می‌توانند در مدیریت عفونت بارداری مفید باشند. در هر صورت، مشورت با پزشک و پیروی از راهنمایی‌های او بسیار مهم است. 

سواالت متداول