انواع بیوپسی ریه و هر آنچه که باید بدانید!
بیوپسی ریه برای تشخیص تودههای ریه انجام میشود. این تودهها ممکن است در ریه باشند یا ممکن است از دیواره قفسه سینه، غشاهای ریه یا هر بافتی از حفره قفسه سینه منشاء بگیرند. گاهی اوقات ممکن است نیاز به بیوپسی از غدد لنفاوی در حفره قفسه سینه باشد.
بیوپسی ریه چیست؟
بیوپسی ریه یا به عبارت دقیقتر بیوپسی پلمونری، یک روش تشخیصی پزشکی است که در آن نمونههای کوچکی از بافت ریه یا سلولهای ریه جمعآوری میشود تا بررسیهای لازم صورت گیرد. این فرآیند به پزشکان کمک میکند تا بیماریهای مختلف ریه را تشخیص داده و درمان مناسب را تعیین کنند.
بیوپسی ریه چه بیماریهایی را میتواند تشخیص دهد؟
برخی از مواردی که بیوپسی ریه میتواند برای تشخیص یا بررسی آنها به کار گرفته شود عبارتند از:
- سرطان ریه
- عفونتها
- بیماریهای التهابی
- بیماریهای خودایمنی
در ادامه به بررسی این موارد پرداختهایم.
سرطان ریه
بررسی بافت ریه میتواند اطلاعات لازم را برای تشخیص سرطان ریه فراهم کند و نوع و شدت آن را مشخص نماید.
عفونتها
برخی از عفونتها و بیماریهای ریه نیاز به تشخیص دقیق دارند و بیوپسی میتواند به کمک تشخیصی و درمانی بیمار کمک کند.
بیماریهای التهابی
بیوپسی ریه میتواند برای تشخیص بیماریهایی مانند برونشیت کرونیک، آسم، و آئیآردی کارآمد باشد.
بیماریهای خودایمنی
در بعضی از موارد، بیوپسی ریه به عنوان بخشی از فرآیند تشخیصی برای بیماریهای خودایمنی مانند بیماری هیستیوسیتوز مورد استفاده قرار میگیرد.
برای انجام بیوپسی ریه، پزشک ممکن است از روشهای مختلفی مانند برونکوسکوپی (Bronchoscopy)، مدیاستینوسکوپی (Mediastinoscopy)، یا تصویربرداری (CT-guided biopsy) استفاده کند. این روشها به میزان تخصص و نیاز پزشکی بیمار، انتخاب میشوند. در هر صورت، بیوپسی ریه میتواند اطلاعات مهمی را در مورد وضعیت سلامتی ریه و تشخیص بیماریهای مرتبط با آن فراهم کند. البته، همانند هر روش دیگری، بیوپسی ریه هم ممکن است مخاطراتی داشته باشد که پزشک قبل از انجام آن به شما توضیح میدهد.
انواع بیوپسی ریه
بیوپسی ریه برای تشخیص اینکه آیا فرد مبتلا به بیماری ریه و سرطان ریه است یا خیر استفاده میشود. این فرآیند با قطعاتی که از بافت ریه گرفته شده است انجام میشود. این کاربردها را میتوان به صورت روشهای بسته یا باز بیوپسی انجام داد. روشهای بسته از طریق نای انجام میشود. روش باز در شرایط اتاق عمل و تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. روشهای بیوپسی شامل؛
- بیوپسی سوزنی
- بیوپسی ترانس بروشیال
- بیوپسی توراکوسکوپی
بیوپسی سوزنی
بیوپسی سوزنی ریه یکی از روشهای تشخیصی است که برای برداشتن نمونه بافت سلولی از ریه استفاده میشود. این روش اغلب به عنوان روش بدون خونریزی و غیرتهاجمی (non-invasive) در نظر گرفته میشود، زیرا نیاز به برشهای بزرگتر و تخریب بافتی ندارد. این به معنی عدم نیاز به جراحی باز در قفسه سینه یا شکم است.
طریقه انجام بیوپسی سوزنی ریه، سوزن از طریق پوست و بافتهای اطراف وارد ریه میشود تا به محل مشکوک یا ناحیهای که نیاز به بررسی دارد برسد. پس از وارد شدن سوزن به ناحیه هدف، پزشک سوزن را در بافت ریه نیمتمام میکند و سپس آن را با همراه داشتن نمونه بافت به خارج میآورد. این نمونه بافت سلولی سپس برای تحلیل تحت میکروسکوپ قرار میگیرد تا به پزشک کمک کند تا تشخیص نهایی را برای بیمار قطعی کند.
بیوپسی ترانس بروشیال
بیوپسی ترانس بروشیال (Transbronchial Biopsy) یک روش تشخیصی در اطراف ریهها استفاده میشود. در این روش، پزشک از یک ابزار به نام برونکوسکوپ (Bronchoscope) استفاده میکند که یک لوله انعطافپذیر به همراه دوربین و نور است. این ابزار از طریق دهان یا بینی بیمار وارد ریه میشود تا اطراف ریهها را بررسی کند و نمونههایی از بافتها یا سلولها را بردارد.
در بیوپسی ترانس بروشیال، پزشک با استفاده از برونکوسکوپ، به دقت به اندازهگیری سایز و موقعیت لولهها و حفرههای هوایی در ریهها میپردازد. سپس با استفاده از ابزارهای خاص، نمونههای کوچکی از بافتها یا سلولهای مشکوک را از داخل ریه برمیدارد.
بیوپسی ترانس بروشیال معمولاً به عنوان روشی غیرتهاجمی (non-invasive) در نظر گرفته میشود زیرا نیاز به برشهای بزرگی در قفسه سینه ندارد. این روش کارآمد در تشخیص برخی بیماریهای ریه مانند عفونتها، التهابها، برخی از بیماریهای التهابی و سیستمیک، برخی از تومورها و سایر تغییرات غیرطبیعی است.
بیوپسی توراکوسکوپی
بیوپسی توراکوسکوپی یک روش تشخیصی است که برای بررسی مشکلاتی که در منطقه سینه (توراکس) واقع شده انجام میشود. این روش معمولاً برای برداشتن نمونههای بافت سلولی از داخل ریهها یا منطقههای دیگری از توراکس که به بیماری یا تغییرات غیرطبیعی مشکوک هستند، استفاده میشود.
طریقه انجام بیوپسی توراکوسکوپی به این صورت است که پزشک ابتدا بیمار را بیهوش میکند. سپس لولهای به نام توراکوسکوپ به وسیله یک برش کوچک در قفسه سینه وارد میشود. این توراکوسکوپ با کمک یک دوربین کوچک و یک نور اجازه میدهد تا پزشک درون توراکس بنگرد و تغییرات و نقاط مشکوک را مشاهده کند.
سپس پزشک از طریق توراکوسکوپ، ابزارهای کوچک و نمونهبردار (بیوپسی) را وارد توراکس میکند تا نمونههای کوچکی از بافتهای مشکوک و یا غیرطبیعی را بردارد. این نمونهها برای تحلیل تحت میکروسکوپ قرار میگیرند و به پزشک برای تشخیص نهایی کمک میکند.
بیوپسی ریه توسط دکتر اردا کیانی
در ادامه ویدئو بیوپسی ریه توسط دکتر کیانی در شرایطی که تشخیص بیماری بیمار به علت خونریزی شدید بسیار سخت است را مشاهده کنید.
کارهایی که باید قبل از بیوپسی ریه انجام دهید
با بررسی برخی آزمایشات خون بررسی میشود که آیا بیماران دچار مشکل خونریزی هستند یا خیر. اگر آزمایشاتی در ماه گذشته انجام شده باشد، ممکن است نیازی به انجام آزمایش جدید نباشد. در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون (مانند کومادین، کلیکسان، هپارین)، مصرف آنها به طور مناسب قطع میشود.
از بیماران خواسته میشود که حداقل ۶ ساعت قبل از انجام بیوپسی ناشتا باشند. در صورت وجود دارویی که به طور مداوم مصرف میشود، مصرف آن با کمی آب درخواست میشود.
بیوپسی ریه چقدر طول میکشد؟
به طور متوسط، مراحل بین ۱۵ دقیقه تا ۱ ساعت طول میکشد. پس از بیوپسی، بیمار به مدت یک روز تحت نظر قرار میگیرد. دلیل این امر درک این است که آیا بعد از عمل خونریزی، درد و نشت هوا در ریه وجود دارد یا خیر. پس از پیگیریها و کنترلهای لازم در خصوص روند بعد از بیوپسی، در صورت تایید پزشک، بیمار میتواند به منزل مراجعه کند. بیمار باید به توصیههای پزشک عمل کند.
بهبودی بعد از بیوپسی ریه
روند بهبودی پس از بیوپسی بسته به نوع روش و محتوای بیهوشی مورد استفاده متفاوت است. اگر بیوپسی ریه تحت بیهوشی عمومی انجام شده باشد، بیمار به اتاق ریکاوری منتقل میشود و انتظار میرود فشار خون، نبض و تنفس بیمار تثبیت شود. در صورت اعمال بی حسی موضعی یا استفاده از آرامبخش، انتظار میرود که فشار خون، نبض و شرایط تنفسی تثبیت شود و بیمار پس از تثبیت ترخیص شود.
پس از انجام بیوپسی ترانس برونش، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که به آرامی سرفه کند. این اقدامات باید با دقت و با توجه به درخواست پزشک انجام شود. پس از بیوپسی سوزنی، که یکی دیگر از روشهای بیوپسی ریه است، ممکن است تا چند روز درد احساس شود. در این فرآیند استفاده از داروهای توصیه شده توسط پزشک ضروری است. از آنجایی که داروهایی مانند آسپرین خطر خونریزی را افزایش میدهند، بهترین گزینه برای مشورت با پزشک خواهد بود.