EBUS چیست؟ چرا از این روش استفاده می‌کنیم!؟
برونکوسکوپی EBUS (سونوگرافی اندوبرونشیال) روشی است که برای تشخیص انواع مختلف اختلالات ریوی از جمله التهاب، عفونت یا سرطان استفاده می‌شود. برونکوسکوپی EBUS که توسط یک متخصص ریه انجام می‌شود، از یک لوله انعطاف‌پذیر استفاده می‌کند که از دهان شما عبور می‌کند و وارد نای و ریه‌های شما می‌شود.
چرا از EBUS استفاده می‌شود؟
EBUS به پزشکان اجازه می‌دهد تا تکنیکی به نام آسپیراسیون با سوزن ترانس برونش (TBNA) را برای به‌دست‌آوردن نمونه بافت یا مایع از ریه‌ها و غدد لنفاوی اطراف بدون جراحی معمولی انجام دهند. این نمونه‌ها را می‌توان برای تشخیص و مرحله‌بندی سرطان ریه، تشخیص عفونت‌ها و شناسایی بیماری‌های التهابی که بر ریه‌ها تأثیر می‌گذارد، مانند سارکوئیدوز یا سرطان‌هایی مانند لنفوم استفاده کرد.
نشانه‌های اصلی استفاده از سونوگرافی اندوبرونشیال در عمل بالینی عبارت‌اند از:
- تشخیص ضایعات پارانشیم مرکزی ریه
- تشخیص ضایعات مدیاستن
- لنفادنوپاتی یا نوفرماسیون ماهیتی که باید مشخص شود.
- مرحله مدیاستن قبل از عمل سرطان ریه
- بازسازی مدیاستن سرطان ریه پس از شیمی‌درمانی/رادیوتراپی نئوادجوانت
بنابراین EBUS امکان تشخیص دقیق و از طریق مطالعه سیستماتیک غدد لنفاوی مدیاستن و مرحله‌بندی صحیح و دقیق سرطان ریه را فراهم می‌کند که برای اهداف زیر ضروری است:
جراحی (برداشتن نئوفرماسیون ریوی) و شیمی‌درمانی (در صورت عدم امکان عمل برای تأیید گسترش متاستاتیک تومور).
در دستورالعمل‌های بین‌المللی، ائوآندوسکوپی قفسه سینه به روش انتخابی در مرحله‌بندی مدیاستن تبدیل شده است و جایگزین روش‌های تهاجمی‌تر مانند مدیاستینوسوپی، به‌عنوان یک روش ایمن‌تر، ارزان‌تر و مؤثرتر شده است.
این روش همچنین در تشخیص سایر آسیب‌شناسی‌ها مانند موارد زیر استفاده می‌شود:
- متاستاز غدد لنفاوی از سایر اندام‌ها
- لنفوم‌ها
- سارکوئیدوز
- بیماری سل
- سایر بیماری‌های عفونی
چه چیزی EBUS را متفاوت می‌کند؟
در طی یک روش تشخیصی مرسوم، جراحی به نام مدیاستینوسکوپی برای دسترسی به قفسه سینه انجام می‌شود. یک برش کوچک در گردن درست بالای استخوان سینه یا در کنار استخوان سینه ایجاد می‌شود. در مرحله بعد، یک اسکوپ نازک به نام مدیاستینوسکوپ از طریق سوراخ وارد می‌شود تا دسترسی به ریه‌ها و غدد لنفاوی اطراف را فراهم کند. سپس بافت یا مایع از طریق بیوپسی جمع‌آوری می‌شود.
- پزشک می‌تواند با استفاده از برونکوسکوپی که از طریق دهان وارد می‌شود، آسپیراسیون سوزنی را روی غدد لنفاوی انجام دهد.
- یک آندوسکوپ مخصوص مجهز به یک پردازشگر اولتراسوند و یک سوزن آسپیراسیون با اندازه دقیق از طریق نای بیمار هدایت می‌شود.
- هیچ برشی لازم نیست
مزایای EBUS چیست؟
- تصویربرداری بی‌درنگ از سطح راه‌های هوایی، رگ‌های خونی، ریه‌ها و غدد لنفاوی ارائه می‌کند.
- تصاویر بهبودیافته به پزشک این امکان را می‌دهد که به‌راحتی مناطق صعب‌العبور را مشاهده کند و به غدد لنفاوی بیشتر و کوچک‌تر برای بیوپسی با سوزن آسپیراسیون نسبت به مدیاتینوسکوپی معمولی دسترسی پیدا کند.
- دقت و سرعت عمل EBUS باعث ارزیابی سریع پاتولوژیک در محل می‌شود.
- EBUS تحت آرامبخشی متوسط یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود.
- بیماران به‌سرعت بهبود می‌یابند و معمولاً می‌توانند همان روز به خانه بروند.
عوارض احتمالی برونکوسکوپی EBUS چیست؟
EBUS ممکن است برای انواع دیگر سرطان استفاده شود تا مشخص شود که آیا سرطان گسترش‌یافته است یا خیر. عوارض برونکوسکوپی غیرمعمول و معمولاً جزئی هستند و به‌ندرت شدید هستند. اگر راه‌های هوایی بر اثر بیماری ملتهب یا آسیب‌دیده باشند، ممکن است عوارض بیشتر باشد.
نحوه انجام معاینه
معاینه با کمک پاتولوژیست انجام می‌شود که پس از رنگ‌آمیزی سریع اسلاید‌ها، در زمان واقعی، کفایت نمونه‌ها و دردسترس‌بودن مواد را ارزیابی می‌کند تا بتواند علاوه بر انجام آزمایشات، نتلیج را نشان دهد.
EBUS در بیمارستان ، تحت آرامبخشی عمیق (مشابه بیهوشی عمومی) انجام می‌شود و بسته به بررسی‌هایی که مد نظر پزشک است، بین ۲۰ دقیقه تا ۱ ساعت طول می‌کشد. این معاینه نیاز به آزمایش‌های آمادگی (الکتروکاردیوگرام، تست‌های عملکرد تنفسی، آزمایش خون) و مراجعه به متخصص ریه و بیهوشی دارد. بیمار باید حداقل ۶ ساعت قبل از انجام معاینه ناشتا باشد . از آنجایی که با بیهوشی عمیق صورت می‌گیرد، بهتر است یک همراه برای بازگشت به منزل داشته باشید.
فلاحی
شما افتخار ایران و جهانید استاد کیانی