غربالگری سرطان ریه چیست؟
غربالگری سرطان ریه، روشی است که با کمک آن احتمال بروز سرطان ریه شناسایی شده و اقدامات لازم برای جلوگیری از ایجاد این نوع سرطان انجام میشود. متأسفانه سرطان ریه به دلیل سبک زندگی اشتباه مانند سیگارکشیدن و عوامل زیستمحیطی مانند آلودگی هوا به نسبت قبل بیشتر شده و تقریباً همه سنین را تحت شعاع قرار داده است. به همین علت متخصصان توصیه میکنند تا اگر فردی با عوامل خطر سرطان ریه مواجه است، حتماً در طرح غربالگری شرکت کند.
غربالگری سرطان ریه و آزمایشات لازم
اگر سیگار میکشید، بهتر است قبل از مشاهده علائم، آزمایش غربالگری انجام دهید و به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم دارید، نشانهای است که درمان خود را در مراحل اولیه که مبارزه با بیماری آسانتر است، شروع کنید.
در صورتی که غربالگری شما نشان دهد که احتمالا سرطان ریه داشته باشید، پزشک، آزمایشهای «تشخیصی» را تجویز میکند. به لطف این موارد، نوع بیماری شما با یک شات دقیق مشخص میشود و میتوان متوجه شد که آیا به سایر قسمتهای بدن سرایت کرده است یا خیر.
چه کسانی باید غربالگری سرطان ریه را انجام دهند؟
کارشناسان در این باره نظرات متفاوتی دارند. بسیاری از سازمانهای بهداشتی، از جمله انجمن سرطان آمریکا، انجمن سلامت ریه آمریکا و گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده، بر این عقیده هستند که اگر حداقل ۵۵ سال سن دارید و مدت طولانی سیگاری بودهاید، باید غربالگری سرطان ریه را انجام دهید.
علاوه بر سیگار، دلایل دیگری نیز وجود دارد که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهد. پزشک شما ممکن است توصیه کند که اسکن انجام دهید، اگر:
- قرارگرفتن طولانی مدت در معرض مواد شیمیایی مانند رادون، آرسنیک، کادمیوم، کروم، نیکل، سیلیس یا آزبست
- شما در حال حاضر سرطان ریه سلول کوچک یا سرطان در ناحیه سر یا گردن دارید.
- پرتودرمانی در ناحیه قفسه سینه برای درمان سرطان
- داشتن والدین، خواهر و برادر یا فرزند مبتلا به سرطان ریه
- وجود بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) یا فیبروز ریوی (اسکار در ریهها)
نحوه انجام غربالگری سرطان ریه
اگر تصمیم به انجام آزمایش غربالگری دارید، احتمالاً تحت روشی به نام توموگرافی کامپیوتری با دوز پایین (LDCT) قرار خواهید گرفت. این دستگاهی است که از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر دقیق از ریههای شما استفاده میکند.
انجام این آزمایش بسیار آسان است و نیازی به هیچگونه آمادگی مانند گرسنه بودن از قبل نیست. در حالی که یک تکنسین اسکن را انجام میدهد، فقط باید ۶ ثانیه نفس خود را حبس کنید. کل فرایند حدود ۱۰ دقیقه طول میکشد.
فقط یک چیز وجود دارد که باید در نظر داشت:
LCDT گاهی اوقات میتواند نتیجهای که شبیه به سرطان است را داشته باشد؛ اما در واقع سرطان نیست. پزشکان از این وضعیت به عنوان مثبت کاذب یاد میکنند. در این شرایط ممکن است نیاز به انجام آزمایشات دیگری برای تأیید داشته باشید.
تستهای تشخیصی سرطان ریه
اگر پزشک فکر میکند که به دلیل علائم یا آزمایش غربالگری سرطان داشته باشید، به احتمال زیاد آزمایشهای زیر را برای شناخت دقیقتر تجویز کند.
سیتولوژی خلط
این آزمایش ،سلولهای سرطانی در مخاط را بررسی میکند. برای گرفتن نمونه، یک نفس عمیق بکشید و سپس با نیروی کافی سرفه کنید تا مقداری مخاط از ریههایتان خارج شود. سپس آن را در ظرفی تخلیه کنید.
تصویربرداری از ریه
آزمایشات تصویربرداری به دنبال تومورهایی هستند که ممکن است سرطان ریه باشد. پزشک متوجه خواهد شد که آیا بیماری شما گسترشیافته است یا خیر و در این صورت در کجای بدن شما گسترشیافته است. برخی از آزمایشات تصویربرداری که ممکن است در تشخیص مفید باشند، عبارتاند از:
- اشعه ایکس ریه
- سی تی اسکن توموگرافی کامپیوتری
- PET اسکن
بیوپسی یا نمونهبرداری
در این آزمایش، پزشک تعدادی از سلولهای ریه شما را میگیرد تا در زیر میکروسکوپ ببیند که آیا سرطان دارید یا خیر و اگر سرطان وجود دارد، نوع آن را مشخص کند. راههای مختلفی برای این کار وجود دارد. پزشک از یک سوزن برای گرفتن نمونه بافت با بی حسکردن پوست شما استفاده میکند.
برونکوسکوپی
برونکوسکوپی، روشی است که پزشک مستقیماً به مجاری هوایی در ریهها با استفاده از یک لوله نازک و روشن (برونکوسکوپی) نگاه میکند. پزشک با کمک یک لوله نازک که در ریههای شما قرار میگیرد، نمونه بافتی میگیرد.
بیشتر مطالعه کنید: مراقبت های بعد از برونکوسکوپی
توراسنتز
در این تست، پزشک سوزنی را بین ریه و دیواره قفسه سینه وارد میکند تا مایع را جمعآوری کند تا سلولهای سرطانی را بررسی کند.
سونوگرافی آندوسکوپی
در سونوگرافی آندوسکوپی، پزشک یک سوزن را از طریق یک لوله روشن به نام آندوسکوپ وارد میکند.
بیوپسی باز
این روش باید در اتاق عمل بیمارستان انجام شود. یک نمونه بافت توسط جراح از طریق یک برش در قفسه سینه شما گرفته میشود. در طول این روش، شما بیهوش هستید. مهم نیست که بیوپسی چگونه انجام میشود، پس از پایان عمل، سلولهای برداشته شده به آزمایشگاه فرستاده میشوند. یک پزشک متخصص به نام پاتولوژیست، هر یک از این موارد را زیر میکروسکوپ بررسی میکند تا سرطان را بررسی کند.
نکته مهم
اگر سرطان ریه در شما تشخیص داده شود، پزشک طرح درمان را با شما در میان خواهد گذاشت. اما مطمئن شوید که حمایت عاطفی مورد نیاز را نیز دریافت میکنید. موضوع را با اعضای خانواده و دوستان مطرح کنید. آنها میتوانند منبع انرژی بسیار مهمی برای حمایت از بیماری شما باشند و وضعیت را بهبود بخشند. به لطف طرح غربالگری، شانس بهبود تا حد بالایی افزایش یافته و روند درمان آسانتر است.