هر مشکلی در ریه‌ها یا سیستم ریوی که بر عملکرد صحیح ریه‌ها تأثیر بگذارد، بیماری ریوی نامیده می‌شود. هر بیماری ریوی که برای مدت طولانی ادامه داشته باشد مزمن محسوب می‌شود. اختلالات تنفسی یکی از شایع‌ترین مشکلات پزشکی در جهان است. بیشتر اختلالات ریوی ناشی از سیگارکشیدن، ژنتیک، عفونت و خطرات محیطی شغلی است. بهترین فوق‌تخصص ریه در تهران با اشاره به این عوامل خطر، توصیه‌هایی را در ادامه عنوان می‌کند.  

متخصص ریه به تشخیص و درمان آسیب‌شناسی‌هایی می‌پردازد که می‌توانند بر ساختارهای دستگاه تنفسی تأثیر بگذارند؛ مانند حنجره، نای، برونش‌ها، ریه‌ها، دیافراگم و قفسه سینه. او با درمان پاتولوژی‌های تشخیص‌داده‌شده سعی می‌کند از بروز نارسایی تنفسی جلوگیری کند یا حداقل تاحدامکان از پیشرفت آن کُند کند.

در صورت تشخیص نیاز به جراحی می‌تواند با همکاری جراح قفسه سینه یا قلب و عروق کار کند. علاوه بر این، او می‌تواند از همکاری یک متخصص آلرژی نیز استفاده کند.

چه بیماری‌هایی بیشتر توسط متخصص ریه درمان می‌شوند؟

آسیب‌شناسی‌هایی که اغلب توسط متخصص ریه درمان می‌شوند عبارت‌اند از:

• آسم آلرژیک
• بیماری‌های التهابی مانند لارنژیت، برونشیت، پنومونی و بروکوپنومونی، چه حاد و چه مزمن، مانند بیماری انسداد مزمن ریه ( COPD )
• بیماری سل
• تومورهای ریه
• سارکوئیدوز

بیشترین روش‌هایی که توسط متخصص ریه استفاده می‌شود چیست؟

متخصص ریه قبل از هر چیز اطلاعاتی را در مورد سابقه پزشکی و خانوادگی بیمار جمع‌آوری می‌کند و سعی می‌کند تاحدامکان اطلاعات دقیق را به دست آورد. او در مورد عوامل خطر آسیب‌شناسی دستگاه تنفسی (مانند سیگارکشیدن و قرارگرفتن در معرض مواد سمی) و در مورد وجود هرگونه آسیب‌شناسی دیگر، بالاتر از همه از نوع آلرژیک، خودایمنی یا قلبی عروقی، حتی در اعضای خانواده مطلع می‌شود. معاینه فیزیکی شامل بازرسی، لمس، ضربه‌زدن و سمع قفسه سینه  است که در پایان می‌تواند آزمایش‌های تشخیصی را تجویز کند. برخی از امتحانات متداول درخواستی عبارت‌اند از:

• تجزیه‌وتحلیل آزمایشگاهی
• بیوپسی
• برونکوسکوپی یا همان آندوسکوپی ریه
• اشعه ایکس از قفسه سینه
• تست‌های پیشرفته ریه ماننداسپیرومتری
• سی‌تی قفسه سینه
• پلوروسکوپی و توراکوسکوپی

همچنین ممکن است متخصص ریه انجام عمل جراحی یا قراردادن پروتز (استنت) را برای باز نگه‌داشتن راه‌های هوایی ضروری بداند.

چه زمانی درخواست ویزیت ریه کنیم؟

اغلب زمانی که مشکل در مرحله پیشرفته و دشوار است به متخصص ریه مراجعه می‌کنیم. به همین دلیل بهتر است از علائم اولیه آسیب‌شناسی که می‌تواند بر سیستم تنفسی تأثیر بگذارد غافل نشوید و در اولین علائم از یک متخصص وقت بخواهید. به‌عنوان‌مثال، بسیاری از بیماری‌ها جدی ریوی می‌توانند خود را با سرفه نشان دهد که اغلب با تولید زیاد مخاط، تنگی نفس و تولید صداهای خس خس یا سوت در هنگام تنفس همراه است، علائمی که نشان می‌دهد مشورت با یک متخصص ریه می‌تواند مفید باشد. بیایید این علائم را بررسی کنیم:

علائم بیماری ریه ممکن است متفاوت باشد؛ زیرا انواع مختلفی وجود دارد. بااین‌حال، ازآنجایی‌که همه بر سیستم تنفسی (تنفس) شما تأثیر می‌گذارند، برخی از نشانه‌های معمول بیماری ریه را نباید نادیده بگیرید.

سرفه مزمن

سرفه‌ای که یک ماه یا بیشتر طول کشیده باشد مزمن در نظر گرفته می‌شود. این یک علامت اولیه قابل‌توجه است. این به شما هشدار می‌دهد که مشکلی در سیستم تنفسی شما وجود ندارد.

تنگی نفس

تنگی نفسی که بعد از ورزش ادامه می‌یابد یا با تلاش کم یا بدون تلاش رخ می‌دهد، طبیعی نیست. مشکل در تنفس یا احساس دشواری در تنفس یا خارج‌کردن، یکی دیگر از علائم هشداردهنده مهم است.

تولید مخاط مزمن

راه‌های هوایی مخاط ایجاد می‌کنند که اغلب خلط یا خلط نامیده می‌شود. این واکنش دفاعی ریه‌های شما در برابر عفونت‌ها یا محرک‌ها است، به همین دلیل ممکن است هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا، مخاط ایجاد شود. اگر تولید مخاط شما برای یک ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد، ممکن است بیماری ریوی داشته باشید.

خس خس سینه یا تنفس پرسروصدا

نشان می‌دهد که چیزی غیرمنتظره راه‌های هوایی ریه‌های شما را مسدود یا تنگ می‌کند.

سرفه‌کردن خون

اگر خون سرفه می‌کنید، ممکن است از ریه‌ها یا دستگاه تنفسی فوقانی شما باشد. علت خون هرچه که باشد، نشان‌دهنده یک نگرانی سلامتی است.

درد مزمن

درد بی‌دلیل قفسه سینه که با نفس‌کشیدن یا سرفه بدتر می‌شود می‌تواند یک علامت هشداردهنده باشد.  وجود درد در قفسه سینه، کمر یا شانه شما که به سرفه شما مربوط نمی‌شود می‌تواند نشانه بیماری تنفسی باشد.

صدا

تغییر در صدا که بیش از یک یا دو هفته طول کشید ممکن است نشانه بیماری تنفسی باشد.

گزینه درمانی برای بیماری‌های ریوی

درمان ممکن است به وضعیت سلامت زمینه‌ای و سن فرد بستگی داشته باشد. اکثر بیماری‌های ریوی با تشخیص زودهنگام قابل مدیریت یا درمان هستند. گزینه‌های درمانی رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• استنشاقی‌ها
• نبولایزرها
• داروهای خوراکی
• درمان‌های داخل وریدی
• کورتیکواستروئیدها
• تعدیل‌کننده‌های لوکوترین
• بتا آگونیست‌های طولانی‌مدت
• اکسیژن مکمل
• شیمی‌درمانی
• رادیوتراپی
• توانبخشی ریوی
• برونکوسکوپی مداخله‌ای
• پیوند ریه
• درمان با سلول‌های بنیادی (در دست تحقیق)

۵ راه برای پیشگیری از بیماری‌های ریوی

چندین چیز وجود دارد که ممکن است برای کاهش احتمال ابتلا به بیماری ریوی انجام دهید. بسیاری از این اقدامات بر روی داشتن یک سبک زندگی سالم تمرکز دارند که مزایای سلامتی زیادی برای کل بدن شما دارد.

سیگار نکشید

سیگارکشیدن باعث التهاب یا ادم مداوم ریه می‌شود. دود سیگار به‌مرورزمان به بافت ریه آسیب می‌رساند و ممکن است باعث تغییراتی شود که به سرطان تبدیل شود. هیچ سطح یا نوع مطمئنی از دود سیگار وجود ندارد، بنابراین برای آینده‌ای طولانی‌تر و سالم‌تر آن را ترک کنید.

از قرارگرفتن در معرض هوای آلوده به ریه خودداری کنید

هوای آلوده ممکن است برای ریه‌های شما بسیار مضر باشد. دود سیگار دست‌دوم، آلودگی هوای بیرون (مانند دود ناشی از اتوبوس و اتومبیل) و مواد شیمیایی موجود در خانه و محل کار شما نمونه‌هایی از هوای آلوده هستند.

اقداماتی را برای جلوگیری از عفونت انجام دهید

بدن شما دفاع طبیعی در برابر باکتری‌ها و کثیفی‌ها دارد، اما همیشه مؤثر نیستند. سرماخوردگی و سایر عفونت‌های تنفسی می‌تواند خطرناک باشد و باعث آسیب طولانی‌مدت ریه شود. دست‌ها را باید اغلب با آب گرم و صابون شست، به‌خصوص بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، نوازش حیوانات، کار در خارج از منزل یا غذا خوردن.

فاصله اجتماعی را رعایت کنید و همیشه هنگام بیرون رفتن از ماسک استفاده کنید.

دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید تا دهان خود را تمیز نگه دارید و از بیماری جلوگیری کنید. اگر خوب نیستید، تمام تلاش خود را بکنید تا از سرایت بیماری به دوستان و خانواده خود جلوگیری کنید. هنگام سرفه یا عطسه دهان خود را بپوشانید و از جاهایی که زمان زیادی را با افراد زیادی سپری می‌کنید، مانند محل کار خودداری کنید. استراحت کنید و اجازه دهید بدن با بیماری مبارزه کند.

معاینات بهداشتی منظم را انجام دهید

 معاینات منظم سلامت ممکن است به تشخیص و درمان زودرس بیماری‌های ریوی کمک کند. بیماری ریه ممکن است به‌سرعت گسترش یابد و در صورت عدم درمان، کشنده باشد. پزشکان می‌توانند شما را معاینه کنند و ببینند آیا چیزی غیرعادی یا نگران‌کننده در حال رخ‌دادن است یا خیر.

رژیم غذایی سالم و رژیم ورزشی را حفظ کنید

فعالیت بدنی روزانه، مانند شنا یا پیاده‌روی، برای ریه‌های شما مفید است و استفاده مؤثر از آنها را تضمین می‌کند. یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه‌ها و سبزیجات برای سلامت ریه مفید است. طبق گفته مؤسسه ملی سرطان، خوردن مقدار زیادی سبزیجات و میوه ممکن است شانس ابتلا به سرطان ریه یا سایر مشکلات ریوی را کاهش دهد.

درحالی‌که کنترل کمی بر عوامل خطر ژنتیکی دارید، ممکن است قرارگرفتن در معرض آلودگی و سایر مواد شیمیایی مضر را محدود کنید. اگر هر یک از این علائم را در یکی از اعضای خانواده مشاهده کردید، سریعاً تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید و از طریق درمان مناسب به آنها کمک کنید تا آرامش پیدا کنند.

بهترین فوق تخصص ریه در تهران

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که در زمان بیماری با آن مواجه می‌شویم، یافتن پزشک متبحر و مورد اطمینان است. اگر دچار مشکلات ریوی هستید و در تهران زندگی‌ می‌کنید، جای نگرانی نیست. دکتر اردا کیانی، فوق تخصص ریه و مراقبت‌های ویژه (ICU)، دانشیار بیماری‌های ریوی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است و همچنین عضو هیئت مدیره انجمن ریه ایران است. جهت دریافت نوبت می‌توانید از طریق سایت اقدام نموده و یا با شماره تماس‌های ۰۹۳۷۹۰۰۹۰۰۵ – ۰۲۱۸۸۱۹۲۳۵۶ تماس بگیرید.